ลักษณะของการประดิษฐ์ที่ไม่ได้รับความคุ้มครองตาม พ.ร.บ.สิทธิบัตร พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๙ (๕) ต้องพิจารณาจากตัวการประดิษฐ์หรือความคิดในการประดิษฐ์นั้นว่าขัดต่อความสงบเรียบร้อยหรือศีลธรรมอันดี อนามัย หรือสวัสดิภาพของประชาชนหรือไม่ (ฎีกา ๒๘๑๐/๒๕๖๐)

            ลักษณะของการประดิษฐ์ที่ไม่ได้รับความคุ้มครองตาม พ.ร.บ.สิทธิบัตร พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๙ (๕) ต้องพิจารณาจากตัวการประดิษฐ์หรือความคิดในการประดิษฐ์นั้นว่าขัดต่อความสงบเรียบร้อยหรือศีลธรรมอันดี อนามัย หรือสวัสดิภาพของประชาชนหรือไม่ หากการประดิษฐ์นั้นมีลักษณะดังกล่าวก็เห็นได้อยู่ในตัวว่าเป็นการประดิษฐ์ที่ไม่เป็นประโยชน์แก่สาธารณชนไม่สมควรได้รับความคุ้มครองตามกฎหมาย เมื่อกฎกระทรวงกำหนดเครื่องวัดที่อยู่ในบังคับแห่ง พ.ร.บ. มาตราชั่งตวงวัด พ.ศ. ๒๕๔๒ ชนิด ลักษณะ รายละเอียดของวัสดุที่ใช้ผลิต อัตราเผื่อเหลือเผื่อขาด และคำรับรองของเครื่องชั่งตวงวัด และหลักเกณฑ์ และวิธีการจดทะเบียนเครื่องหมายเฉพาะตัว (ฉบับที่ ๓) พ.ศ. ๒๕๕๒ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ตราขึ้นเพื่อกำกับดูแลคุณสมบัติและการทำงานของเครื่องตวงน้ำมันเชื้อเพลิงชนิดสูบที่มีอุปกรณ์เป็นเครื่องหยอดเหรียญ สอดธนบัตร หรือบัตรเครดิต มาตรวัดปริมาตรน้ำมันเชื้อเพลิงตามสถานีบริการน้ำมันเชื้อเพลิงที่มีอุปกรณ์ควบและอุปกรณ์เสริม เป็นเครื่องหยอดเหรียญ สอดธนบัตร หรือบัตรเครดิต และมาตรวัดมวลโดยตรงก๊าซธรรมชาติที่มีสถานะเป็นไอให้เป็นไปตามมาตรฐานที่กำหนดก่อนที่จะนำไปใช้ในทางการค้า กฎกระทรวงฉบับนี้จึงกำหนดให้ผู้ผลิตหรือขายเครื่องเช่นนี้ต้องนำมาให้พนักงานเจ้าหน้าที่ตรวจสอบและให้คำรับรองก่อน ทั้งนี้เพื่อเป็นการคุ้มครองผู้บริโภค ส่วนกฎกระทรวงสถานีบริการน้ำมันเชื้อเพลิง พ.ศ. ๒๕๕๒ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงพลังงานตราขึ้นเพื่อใช้กำกับดูแลสถานีบริการน้ำมันเชื้อเพลิงประเภทต่าง ๆ ในเรื่องตำแหน่งที่ตั้งสถานีบริการ ระยะปลอดภัย ลักษณะการติดตั้งถังน้ำมันเชื้อเพลิงให้เป็นไปตามหลักเกณฑ์ เงื่อนไขที่กำหนด เพื่อความปลอดภัยของประชาชนและชุมชนในเวลาที่มีการประกอบกิจการสถานีบริการน้ำมันเชื้อเพลิง ดังนั้น แม้การประดิษฐ์ของจำเลยจะไม่เป็นไปตามมาตรฐานที่กำหนดในกฎกระทรวงทั้งสองฉบับ แต่เมื่อจะมีการนำการประดิษฐ์ออกจำหน่ายหรือใช้ในเชิงพาณิชย์แล้ว ผู้ผลิตหรือจำหน่ายก็มีหน้าที่ต้องดำเนินการให้เป็นไปตามที่กฎกระทรวงทั้งสองฉบับกำหนดมิฉะนั้นหากขัดต่อเงื่อนไข หลักเกณฑ์ วิธีการที่กฎกระทรวงดังกล่าวกำหนด ก็อาจทำให้ไม่สามารถแสวงหาประโยชน์จากการประดิษฐ์ดังกล่าวในเชิงพาณิชย์ได้ ซึ่งมาตรฐานของเครื่องชั่งตวงวัดและมาตรฐานของสถานีบริการน้ำมันเชื้อเพลิงตามกฎกระทรวงทั้งสองฉบับดังกล่าว หาใช่เรื่องที่เกี่ยวกับการพิจารณาว่าการประดิษฐ์ตามอนุสิทธิบัตรเลขที่ ๑๙๓๐ ของจำเลยเป็นการประดิษฐ์ขึ้นใหม่และเป็นการประดิษฐ์ที่สามารถประยุกต์ในทางอุตสาหกรรมตาม พ.ร.บ.สิทธิบัตร พ.ศ.๒๕๒๒ มาตรา ๖๕ ทวิ (คำพิพากษาศาลฎีกาที่ ๒๘๑๐/๒๕๖๐)

แผนกคดีทรัพย์สินทางปัญญาและการค้าระหว่างประเทศในศาลฎีกา

ตุลาคม ๒๕๖๖