ค่าเสียหายเพื่อการลงโทษ ตามพระราชบัญญัติวิธีพิจารณาคดีผู้บริโภค พ.ศ.๒๕๕๑ มาตรา ๔๒

เมื่อศาลมิได้มีคำพิพากษาให้จำเลยใช้ค่าเสียหายที่แท้จริงแก่โจทก์ คงพิพากษาเพียงแต่ให้จำเลยคืนเงินแก่โจทก์เพื่อกลับคืนสู่ฐานะดังที่เป็นอยู่เดิมตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา ๓๙๑ วรรคหนึ่ง เท่านั้น ศาลย่อมไม่อาจกำหนดค่าเสียหายเพื่อการลงโทษแก่โจทก์ได้ เนื่องจากไม่เป็นไปตามพระราชบัญญัติวิธีพิจารณาคดีผู้บริโภค พ.ศ.๒๕๕๑ มาตรา ๔๒

โจทก์เข้าทำสัญญาเช่าสถานที่โครงการและสัญญาจ้างบริการในสถานที่เช่ากับจำเลย ก็เนื่องจากคำโฆษณาเชิญชวนที่จูงใจทำให้โจทก์เชื่อว่าโครงการของจำเลยจะมีประชาชนมาจับจ่ายใช้สอย ซื้อสินค้า และใช้บริการจำนวนมากซึ่งจะส่งผลดีต่อการประกอบกิจการของโจทก์ด้วย อันนับได้ว่าข้อความที่จำเลยโฆษณาเชิญชวนดังกล่าวนั้นเกินความจริง และเป็นข้อสาระสำคัญในการที่โจทก์ตัดสินใจเข้าทำสัญญากับจำเลย แม้ข้อความตามคำโฆษณาเชิญชวนของจำเลยจะมิได้ระบุไว้ชัดแจ้งในสัญญา แต่ก็ถือได้ว่าเป็น ส่วนหนึ่งของสัญญาเช่าสถานที่โครงการระหว่างโจทก์กับจำเลยด้วยตามพระราชบัญญัติวิธีพิจารณาคดีผู้บริโภค พ.ศ. ๒๕๕๑ มาตรา ๑๑ จำเลยจึงต้องผูกพันและมีหน้าที่ต้องจัดให้มีร้านค้าที่มีชื่อเสียงต่าง ๆ ตามที่ได้โฆษณาไว้ เมื่อปรากฏว่าหลังจากเปิดโครงการแล้วยังไม่มีร้านค้าที่มีชื่อเสียงต่าง ๆ ตามที่โฆษณาเชิญชวนไว้ จำเลยจึงเป็นฝ่ายผิดสัญญา โจทก์ย่อมมีสิทธิบอกเลิกสัญญาเช่าสถานที่และสัญญาจ้างบริการในสถานที่เช่ากับจำเลยได้

เมื่อจำเลยเป็นฝ่ายผิดสัญญาและโจทก์บอกเลิกสัญญาโดยชอบแล้ว คู่สัญญาแต่ละฝ่ายจำต้องให้อีกฝ่ายหนึ่งได้กลับคืนสู่ฐานะดังที่เป็นอยู่เดิมตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา ๓๙๑ วรรคหนึ่ง และการใช้สิทธิเลิกสัญญานั้นหากระทบถึงสิทธิเรียกร้องค่าเสียหายตาม มาตรา ๓๙๑ วรรคสี่ ด้วยไม่ โจทก์จึงมีสิทธิขอคืนเงินประกันการเช่าได้ สำหรับค่าเช่าพื้นที่และค่าบริการส่วนกลางที่โจทก์ชำระไปแล้ว เมื่อจำเลยมอบสิทธิพิเศษแก่ผู้เช่าพื้นที่รวมทั้งโจทก์โดยยกเว้นไม่ต้องชำระ ค่าเช่าพื้นที่และค่าบริการส่วนกลาง จำเลยจึงต้องคืนเงินค่าเช่าพื้นที่และค่าบริการส่วนกลางที่ได้รับชำระ ไปก่อนแล้ว รวมทั้งคืนเงินประกันความเสียหาย เงินประกันการใช้ไฟฟ้า เงินค่าประกันภัยงานตกแต่ง ค่าใช้จ่ายสิ่งอำนวยความสะดวกส่วนกลางแก่โจทก์ พร้อมดอกเบี้ย ส่วนค่าใช้จ่ายในการติดตั้งโทรศัพท์ การลงทุนตกแต่งพื้นที่เช่า การลงทุนซื้อแฟรนไชส์จากโรงเรียนดนตรีเคพีเอ็น ค่าเสียหายกรณีขาย เครื่องดนตรีให้บุคคลอื่นแล้วอาจได้ราคาลดลง ตลอดจนค่าเสียหายที่เกิดจากการประกอบกิจการขาดทุน เป็นเรื่องที่โจทก์กระทำเพื่อหวังผลประโยชน์ตอบแทนในทางธุรกิจที่โจทก์คาดหมายว่าจะได้รับในอนาคต ซึ่งเป็นเรื่องที่ไม่แน่นอน ถือไม่ได้ว่าเป็นความเสียหายโดยตรงจากการผิดสัญญาของจำเลย

เมื่อศาลมิได้มีคำพิพากษาให้จำเลยใช้ค่าเสียหายที่แท้จริงแก่โจทก์ คงพิพากษาเพียงแต่ ให้จำเลยคืนเงินแก่โจทก์เพื่อกลับคืนสู่ฐานะดังที่เป็นอยู่เดิมตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา ๓๙๑ วรรคหนึ่ง เท่านั้น ศาลย่อมไม่อาจกำหนดค่าเสียหายเพื่อการลงโทษแก่โจทก์ได้เพราะไม่เป็นไปตามหลักเกณฑ์ในบทบัญญัติ มาตรา ๔๒ แห่งพระราชบัญญัติวิธีพิจารณาคดีผู้บริโภค พ.ศ.๒๕๕๑ (คำพิพากษาศาลฎีกาที่ ๘๑๓๐/๒๕๖๑)

แผนกคดีผู้บริโภคในศาลฎีกา

ธันวาคม ๒๕๖๖